Hiện tượng mật ong rừng bị kết tinh là gì?
Khi mật ong từ dạng lỏng sánh mịn chuyển sang trạng thái đặc lại, xuất hiện các hạt tinh thể nhỏ li ti, thậm chí là những khối kết tinh lớn hơn, chúng ta gọi đó là hiện tượng kết tinh. Đây là một quá trình tự nhiên xảy ra ở hầu hết các loại mật ong, đặc biệt là mật ong hoa rừng.
Hiện tượng kết tinh là một quá trình tự nhiên và hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng, hương vị cũng như giá trị dinh dưỡng của mật ong. Mật ong bị kết tinh vẫn giữ nguyên được tất cả các vitamin, khoáng chất và các hợp chất hữu cơ có lợi cho sức khỏe.
Nguyên nhân mật ong bị kết tinh
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến mật ong rừng bị kết tinh, trong đó có 5 nguyên nhân chính:
-
Thành phần tự nhiên của mật ong: Glucose có khả năng kết tinh cao nhất trong mật ong. Khi nhiệt độ giảm, glucose sẽ tách ra khỏi dung dịch và tạo thành các tinh thể nhỏ. Đường Fructose có khả năng giữ cho mật ong ở trạng thái lỏng. Tuy nhiên, khi lượng glucose quá cao, fructose cũng có thể tham gia vào quá trình kết tinh.
-
Mầm kết tinh: Bụi, phấn hoa, sáp ong, thậm chí là một số phần nhỏ của cơ thể ong đều có thể trở thành mầm kết tinh, kích thích quá trình kết tinh diễn ra nhanh hơn.
-
Nhiệt độ: Từ 6-20 độ C là khoảng nhiệt độ lý tưởng để mật ong kết tinh. Khi nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, quá trình kết tinh sẽ chậm lại hoặc không xảy ra.
-
Độ ẩm: Độ ẩm thấp sẽ làm tăng khả năng kết tinh của mật ong.
-
Thời gian bảo quản: Thời gian bảo quản càng lâu: Khả năng mật ong bị kết tinh càng cao.
Mật ong hoa rừng thường có hàm lượng glucose cao hơn so với các loại mật ong khác, chính vì vậy mà rất dễ bị kết tinh. Ngoài ra, các yếu tố như nguồn gốc, điều kiện nuôi ong, phương pháp chế biến cũng ảnh hưởng đến quá trình kết tinh của mật ong rừng.
Cách xử trí khi mật ong rừng bị kết tinh
Mật ong rừng bị kết tinh là hiện tượng hoàn toàn tự nhiên và không ảnh hưởng đến chất lượng của mật ong. Tuy nhiên, để sử dụng mật ong được thuận tiện hơn, chúng ta có thể áp dụng một số cách làm tan chảy mật ong đơn giản như sau:
-
Đối với mật kết tinh ở đáy: Đặt chai mật vào chậu nước ấm (khoảng 40-45 độ C) sao cho nước ngập phần mật bị kết tinh.
-
Đối với mật kết tinh ở giữa, miệng hoặc toàn bộ chai: Đặt chai mật nằm ngang trong chậu nước ấm, vặn chặt nắp và đảm bảo nước ngập toàn bộ chai. Thỉnh thoảng xoay nhẹ chai để quá trình làm tan chảy diễn ra đều.
Lưu ý quan trọng:
-
Không đun sôi: Nhiệt độ quá cao sẽ làm biến chất mật ong, mất đi các dưỡng chất quý giá.
-
Không dùng lò vi sóng: Việc làm nóng quá nhanh và không đều có thể làm mật ong bị nổ hoặc mất đi hương vị đặc trưng.
-
Không phơi nắng: Ánh nắng mặt trời sẽ làm oxy hóa mật ong, khiến mật ong bị biến màu và mất chất.
Cách bảo quản mật ong sau khi xử lý:
-
Rót vào hũ thủy tinh: Sau khi mật ong đã tan chảy hoàn toàn, hãy rót vào hũ thủy tinh sạch, khô và có nắp đậy kín.
-
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát: Tránh ánh nắng trực tiếp và những nơi ẩm ướt.
-
Sử dụng muỗng sạch: Sử dụng muỗng sạch và khô để lấy mật ong ra khỏi hũ, tránh để nước và vi khuẩn xâm nhập vào.
Một số mẹo nhỏ:
-
Thay nước ấm định kỳ: Nếu sau một thời gian mà mật ong vẫn chưa tan chảy hoàn toàn, bạn có thể đổ bỏ nước ấm cũ và thay bằng nước ấm mới.
-
Lau khô nắp chai: Sau mỗi lần thay nước, hãy lau khô nắp chai trước khi vặn chặt lại để tránh ẩm mốc.
-
Mở nắp chai để thoát khí: Khi mật ong được làm ấm, sẽ có khí sinh ra. Vì vậy, hãy mở nắp chai một chút để khí thoát ra ngoài.
-
Nếu mật ong đã bị kết tinh nhiều lần, chất lượng có thể bị ảnh hưởng. Do đó, tốt nhất bạn nên sử dụng hết lượng mật ong đã tan chảy và mua một hũ mật ong mới.
Những quan niệm sai lầm về mật ong rừng bị kết tinh
Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến nhất là cho rằng việc cho ong ăn đường là nguyên nhân chính khiến mật ong bị kết tinh. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy. Để nuôi ong hiệu quả trong những thời kỳ khan hiếm hoa, người nuôi thường cho ong ăn đường. Tuy nhiên, loại đường này sẽ được ong chuyển hóa thành glucose và fructose, không ảnh hưởng đến quá trình kết tinh. Ngược lại, việc cho ong ăn đường trong vụ mật lại có thể làm giảm chất lượng mật ong và không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
Một quan niệm sai lầm khác là mật ong kết tinh là mật ong giả. Nhiều người cho rằng mật ong tự nhiên sẽ không bao giờ bị kết tinh. Thực tế, hiện tượng kết tinh là một quá trình tự nhiên xảy ra ở hầu hết các loại mật ong, đặc biệt là khi nhiệt độ bảo quản thấp. Mật ong giả thường có độ kết tinh khác biệt, thường cứng và khó tan hơn so với mật ong tự nhiên.
Một số người lại cho rằng mật ong kết tinh là mật ong chất lượng cao. Điều này cũng không hoàn toàn đúng. Chất lượng của mật ong phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn hoa, giống ong, điều kiện nuôi ong, chứ không chỉ dựa vào việc có bị kết tinh hay không.
Cuối cùng, nhiều người có thói quen bảo quản mật ong trong tủ lạnh để giữ được lâu hơn. Tuy nhiên, nhiệt độ thấp trong tủ lạnh lại càng thúc đẩy quá trình kết tinh và làm giảm hương vị của mật ong. Cách bảo quản tốt nhất là để mật ong ở nhiệt độ phòng, nơi khô ráo và thoáng mát.
Quý khách hàng có nhu cầu mua mật ong hoa rừng 260g, 450g, 530g… chất lượng, vui lòng liên hệ: